Zelfstandig ondernemer en zwanger: de ZEZ-uitkering

Ben jij zelfstandig ondernemer en ben je zwanger of heb je een kinderwens? Dan is het goed om te weten dat je recht hebt op een zwangerschapsuitkering; de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ). Dit is een financiële compensatie die je van de overheid krijgt tijdens je zwangerschapsverlof. Deze uitkering vraag je aan via het UWV en krijg je voor maximaal 16 weken. In dit artikel lees je of jij in aanmerking komt voor de ZEZ-uitkering en informeren we je over de overige details.

 

Heb ik recht op de ZEZ-uitkering?

 

Zelfstandig ondernemer en zwanger? Volgens het UWV kun je een ZEZ-uitkering aanvragen als één van de volgende situaties voor jou geldt:

• Je werkt als zelfstandige, met of zonder personeel. Bijvoorbeeld als je:
  -een eigen onderneming hebt;
  -meewerkend echtgenoot of partner, directeur- grootaandeelhouder, freelancer, huisarts, artiest, gastouder, zorgverlener via persoonsgebonden budget (pgb) bent;
  -medeaandeelhouder bent van het bedrijf waar je werkt.
• Je werkt als beroepsbeoefenaar met een arbeidsovereenkomst als alfahulp of particuliere huishoudelijke hulp.

 

Wat houdt de ZEZ-regeling precies in?

 

Wanneer je als zelfstandig ondernemer zwanger wordt, heb je recht op een uitkering van 16 weken. De regeling gaat 6 tot 4 weken voor de uitgerekende bevallingsdatum in. Je mag binnen deze periode zelf kiezen wanneer je de uitkering in laat gaan. Na de geboorte van je kind heb je ten minste 10 weken recht op de ZEZ-regeling.

Wat als ik eerder beval dan de uitgerekende datum?
De uitkering loopt in principe gelijk aan je verlof, dus ook als je eerder bevalt dan de uitgerekende datum. Stel dat je nog bevalt voordat het verlof is ingegaan, dan gaat de regeling direct in na de geboorte van je kind.

Wat als ik later beval dan de uitgerekende datum?
Dat hangt af van het moment waarop je de regeling in hebt laten gaan en wanneer je bevalt. Het is in elk geval zo dat je recht hebt op ten minste 10 (van de 16) weken compensatie na je bevalling. Wanneer je dus bijvoorbeeld 4 weken van tevoren de regeling in laat gaan en 2 weken te laat bevalt, verandert er niks omdat je nog steeds 10 weken overhoudt na de bevalling. Als je de regeling 6 weken van tevoren in laat gaan en 2 weken te laat bevalt, dan kun je bij het UWV een langer durende uitkering aanvragen.

 

Hoe hoog is de ZEZ-uitkering?

 

De financiële compensatie is afhankelijk van de winst die je hebt behaald en het aantal uren dat je hebt gewerkt in het jaar voordat je zwanger werd. Wanneer je in dat jaar minstens 1225 uur hebt gewerkt in je bedrijf, heb je recht op de maximale ZEZ-uitkering. Die staat gelijk aan het wettelijk brutominimumloon. Wanneer je het voorgaande jaar minder uur hebt gewerkt, dan zal de uitkering lager uitvallen dan dit minimumloon.

Goed om te weten is ook dat er nog 8% vakantiegeld uitgekeerd wordt. Dit ontvang je meestal aan het eind van de uitkeringsperiode tenzij de maand mei in de verlofperiode valt. Wanneer dat laatste het geval is, ontvang je het vakantiegeld in mei.

Tip: voor veel zelfstandig ondernemende vrouwen zal gelden dat hun gebruikelijke inkomsten hoger liggen dan het minimumloon. Het bedrag dat je van de overheid ontvangt kan dus een stuk lager zijn dan het bedrag dat je normaal gesproken verdient. Houd hier dus rekening mee in je financiële planning.

 

Hoe zit het met loonheffingskorting en de ZEZ-uitkering?

 

Wanneer je de ZEZ-uitkering aanvraagt, kun je ervoor kiezen om de loonheffingskorting toe te passen. Wanneer je de korting op ‘ja’ zet, kun je maandelijks een hogere uitkering krijgen maar moet je aan het eind van de rit meer belasting betalen. Ons advies is om deze korting op ‘nee’ te zetten. Je krijgt dan maandelijks minder op je rekening, maar dit wordt aan het eind van het jaar weer verrekend. Per saldo maakt het allemaal niets uit. Door de korting uit te zetten kom je aan het eind van een kalenderjaar in elk geval niet voor onaangename verrassingen te staan.

Ben je benieuwd naar de financiële en fiscale situatie van je bedrijf en wil je nu al weten waar je aan toe bent? Maak dan gebruik van onze online tool genaamd Bereken Je Belasting. Je kunt een belafspraak met ons maken en dan zorgen we met behulp van deze tool voor een inschatting op maat. Zaken als zwangerschap, bedrijfsinvesteringen en aftrekposten nemen we hierin mee. We kunnen dan vrijwel precies uitrekenen hoeveel belasting je moet betalen. Zo weet jij hoeveel je opzij moet zetten voor de belasting.

 

Hoe en wanneer moet ik de ZEZ-uitkering aanvragen?

 

Je kunt de ZEZ-uitkering aanvragen en opsturen via het UWV. Via deze link kun je het formulier downloaden. In het formulier staat ook naar welk adres je het formulier moet opsturen. Binnen 8 weken krijg je een digitale brief met de beslissing van het UWV. Vergeet bij de aanvraag niet een zwangerschapsverklaring van de arts of verloskundige mee te sturen. Je hoeft geen bewijsstukken mee te sturen om aan te tonen dat je zelfstandige bent maar het UWV mag hier tot twee jaar na de bevalling om vragen.

Je mag de uitkering op z’n vroegst aanvragen wanneer je 24 weken zwanger bent en op z’n laatst 2 weken voor de ingangsdatum van het verlof. Het UWV raadt aan de uitkering vroeg aan te vragen. Er kan immers nogal wat tijd overheen gaan voor je de brief met de beslissing krijgt.

 

Heb ik recht op de ZEZ-uitkering als ik een arbeidsongeschiktheidsverzekering heb afgesloten?

 

Er bestaan verschillende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen die ook zwangerschapsverlof dekken. Het ligt er per verzekering aan hoe dit geregeld is met betrekking tot de ZEZ-uitkering. Wanneer je van plan bent een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) af te sluiten en in de toekomst zwanger wil worden, dan is het slim om een verzekering te kiezen waarbij verzekeringsuitkering bovenop de zwangerschapsuitkering komt. Er bestaan namelijk ook varianten waarbij de ZEZ-uitkering in mindering wordt gebracht op de AOV. Dat laatste is uiteraard financieel minder aantrekkelijk.

Wanneer je een vrijwillige arbeidsongeschiktheidsverzekering afgesloten hebt bij het UWV zelf, dan krijg je een ZEZ-uitkering. De voorwaarde hiervoor is dat de ZEZ-uitkering hoger moet zijn dan de uitkering uit de AOV.

Tip: De ZEZ-uitkering van het UWV is belast en moet je opgeven in de aangifte van de inkomstenbelasting als ‘loon uit ziektewetuitkering’. De uitkering van de persoonlijke AOV hoef je niet op te geven bij de belastingdienst.

 

Wat als ik door mijn zwangerschapsverlof niet voldoe aan het urencriterium?

 

Wanneer je een eigen bedrijf hebt, moet je normaal gesproken minstens 1225 uur besteden aan je onderneming om in aanmerking te komen voor aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek.

Het is goed mogelijk dat je door je zwangerschap niet aan het urencriterium kunt voldoen. Het zou erg nadelig zijn als je daarom geen recht meer zou hebben op deze fiscale aftrekposten. Daarom mag je wanneer je zwanger bent geworden, de uren in de periode van verlof meetellen alsof je wel gewerkt hebt. Heb je in de rest van het jaar dus bijvoorbeeld gemiddeld 36 uur per week gewerkt? Dan reken je gewoon 36 uur per week voor de 16 weken waarin je met verlof bent geweest.

 

Ken je rechten en wees er op tijd bij

 

Hoewel een zelfstandig ondernemer zelf verantwoordelijk is voor zaken als pensioen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, is er vanuit de overheid een financieel vangnet gecreëerd voor zwangerschapsverlof. De verantwoordelijkheid voor het aanvragen van de zwangerschapsuitkering ligt volledig bij jou. Daarnaast is het ook van belang hier niet te lang mee te wachten omdat het papierwerk tijd in beslag kan nemen. We hopen dat je door dit artikel voldoende geïnformeerd bent over jouw rechten en mogelijkheden. Al het geregel en uitzoekwerk rondom de zwangerschap zelf is immers al stressvol genoeg. Bovendien heb je –ook zonder de kopzorgen omtrent verlof- met een pasgeboren baby al voldoende slapeloze nachten.

Behoefte aan nog minder kopzorgen? Vind je het fijn om te weten waar je belastingtechnisch gezien precies aan toe bent? Plan dan een belafspraak met ons in. We gaan dan samen met jou in detail kijken naar jouw bedrijfssituatie. Met behulp van de door ons ontwikkelde online tool Bereken Je Belasting kunnen we precies inschatten hoeveel jij aan het eind van het jaar overhoudt en hoeveel je moet betalen aan de belastingdienst. Zo word je nooit verrast voor onvoorziene belastingaanslagen.